در این میان استفاده از استروئیدهای آنابولیك بیشترین شیوع مصرف را داشتند و حدود 65 درصد موارد مثبت را تشكیل میدادند و محركها (20 درصد) و دیورتیكها (4 درصد) موارد را تشكیل داده و میزان مصرف هورمونهای پیتیدی خیلی كم بود.
جالب است بدانید كه پرمصرفترین داروهای غیرمجاز در میان ورزشكاران ایرانی نیز استروئیدهای آنابولیك هستند. از میان استروئیدها نیز بیشترین مصرف، مربوط به اكسی متولون بوده است. تخمین زده میشود میزان مصرف بین 10 تا 30 درصد و بیشتر در رشتههای پرورش اندام، وزنهبرداری، ورزشهای رزمی و دیگر ورزشهای قدرتی باشد.
مصرف استروئید در بسیاری از كشورها به خصوص آمریكا شیوع گستردهای دارد و مطالعات انجام شده نشانگر آن است كه اكثر افراد مصرف كننده استروئید را گروه سنی بین 11 تا 24 سال تشكیل میدهند، بنابر این برای متوقف ساختن روند مصرف استروئید در ورزشكاران ابتدا باید از نوجوانان آغاز كرد، چرا كه مصرف استروئیدها در میان تمام رشتههای ورزشی و بسیاری از ورزشكاران گسترش یافته است و متأسفانه اطلاعات اندكی در مورد خطرات این داروها بر سلامتی افراد وجود دارد و بسیاری از آنها به جنبههای اخلاقی مسئله هرگز فكر نمیكنند.
البته ممكن است دلایل زیادی برای مصرف دارو توسط بسیاری از زنان و مردان ورزشكار وجود داشته باشد، اما چهار دلیل اصلی آن عبارتند از: مصرف مجاز درمانی، ادامه ورزش علیرغم آسیبدیدگی، استفاده تفریحی و افزایش كارایی كه در بدنسازان این دلایل اندكی متفاوتتر بوده و عبارتند از تغییر تركیب بدن (افزایش توده عضلانی و كاهش چربی)، افزایش قدرت، افزایش استقامت و تحمل، بالا بردن كارآیی ورزشی و خستگیناپذیری. در این بررسیها مشخص شد كه بیشتر بدنسازان مصرف مواد نیروزا را در پاسخ به نیازهای روانی خود در خصوص توجه به بدنی عضلانی و تحسین آن به كار میگیرند.
این تقویت عملكرد ممكن است ناشی از تأثیرات عینی توده عضلانی تشكیل شده در وزنهبرداران و بازیكنان دفاع پشت خط (در فوتبال آمریكایی) و یا ناشی از تأثیرات ذهنی همانند سطوح بالای خشم یا اعتماد بالا باشد.
در بسیاری از موارد عوارض جانبی و كوتاه مدت استروئیدها در ورزشكاران مرد به محض قطع مصرف دارو موارد قابل برگشت هستند. اگرچه در نگاه اول این موضوع تا حدی جای خوشبینی دارد ولی اكثر صاحبنظران عقیده دارند كه بیشتر مصرفكنندگان استروئید از لحاظ روانی به استروئیدها وابستگی پیدا كرده و مصرف آن را ادامه میدهند.
این داروها در بعضی از افراد عوارض غیرقابل برگشتی دارند. البته گاهی ممكن است عدهای از ورزشكاران این قدر خوششانس باشند كه دچار عوارض جانبی نشوند، ولی عوارض جانبی كوتاه مدت در نهایت اثرات مخربی بر سلامت جسمی و روانی آنها خواهد گذاشت.
عوارض درازمدت داروهای نیروزا نیز به نوع استروئید آنابولیك، مقدار مصرف، دفعات مصرف، سن شروع مصرف و مصرف داروی دیگر بهطور همزمان بستگی دارد.بد نیست بدانید كه عوارض جسمی كه معمولاً به دنبال مصرف نابجای استروئیدهای آنابولیك گریبانگیر افراد مصرفكننده میشود عبارتند از: تغییر قیافه ظاهری، سكته مغزی، آسیبهای عضلانی اسكلتی، عقیمی و نازایی، بیماریهای قلبی، مشكلات مربوط به پروستات و عوارض كبدی.
به عوارض جسمی خطرناك استروئیدهای آنابولیك توجه زیادی شده است ولی عدهای از محققان عقیده دارند كه عوارض روانی این داروها نیز به همان اندازه در خور توجه هستند. عوارض روانی این داروها عبارتند از:
افزایش هوشیاری ذهنی، سرحال شدن، بهتر شدن حافظه و قدرت تمركز و كاهش احساس خستگی. تستوسترون بر روی تكامل و عملكرد سیستم عصبی تأثیر دارد و به نظر میرسد كه تأثیر تستوسترون و استروئیدهای آنابولیك بر روی عملكرد مغز موجب افزایش میزان ترشح نوراپی نفرین در مغز میشود. از طرف دیگر استروئیدهای آنابولیك در فعالیتهای مغزی تغییری مشابه آمفتامینها و داروهای ضدافسردگی ایجاد میكنند.
بررسیها حاكی از آن است كه رابطهای قوی بین مصرف استروئیدهای آنابولیك و رفتارهای خشن و اعمال منافی عفت و جنایات وجود دارد. تا جایی كه یكی از موضوعات مورد بحث در رابطه با داروهای نیروزا، پیدایش حالت خاصی است به نام «خشم استروئیدی».
در این حالت فرد رفتارها و اعمال خشونتآمیز خارج از كنترل و شدیداً تهاجمی از خود نشان میدهد، البته این مورد نسبتاً نادر است و در كمتر از یك درصد موارد دیده شده است. جالب است بدانید كه اثر مثبت استروئیدهای آنابولیك- آندروژنیك بر شرایط فیزیكی و قدرت بدنی تا زمانی وجود دارد كه مصرف دارو ادامه یابد و پس از قطع مصرف دارو مزایای حاصل از آن تا حد قابل ملاحظهای از بین میرود.
در این حالت با فقدان ذخیره خارجی استروئید، تستوسترون كاهش یافته و فرد نمیتواند حالت عضلانی بدن را حفظ كند. به علاوه با حذف اثر تحریك روحی و روانی استروئیدها و به دلیل ایجاد نوعی افسردگی، شخص نمیتواند مانند گذشته در جلسات تمرینی شدید و مداوم شركت كند كه نتیجه كلی این امر كاهش سریع در جثه و قدرت بدنی او است و به همین دلیل ورزشكارانی كه میخواهند سطح رقابتی یا ظاهر بدن خود را حفظ كنند باید مصرف استروئیدهای آنابولیك را تا زمان طولانی ادامه دهند و این امر باعث قرار گرفتن فرد در معرض خطرات و عوارض جانبی میشود.
نظر شما